Z powstaniem miasta Tuszyn wi??e si? legenda si?gaj?ca czasów króla W?adys?awa Jagie??y, kiedy to okoliczne bory i puszcze obfitowa?y w liczn? zwierzyn? ?own?, a tereny centralnej Polski by?y ?wiadkami przemarszów rycerstwa na wojny z wrogami Rzeczypospolitej, g?ównie z Krzy?akami. Na miejscu dzisiejszego miasta znajdowa?a si? karczma z zajazdem, która przyjmowa?a w swoje podwoje królów, ksi???ta z ca?? dworsk? ?wit? - zw?aszcza w okresie polowa?. W?a?nie podczas jednego z nich, odbywaj?cego si? z udzia?em Króla W?adys?awa zagin?? syn królewski. D?ugotrwa?e poszukiwania zako?czy? jeden z rycerzy, który po odnalezieniu ch?opca z wielk? rado?ci?, krzykn??: "Królu - tu syn!". Na pami?tk? tego wydarzenia król postanowi? za?o?y? miasto i nada? mu nazw? - Tusyn, które z czasem przekszta?ci?o si? w dzisiejszy Tuszyn. Tyle legenda - ?ród?a historyczne natomiast donosz?, ?e w roku 1416, dok?adnie 16 sierpnia, w Wi?licy, król W?adys?aw Jagie??o nada? rycerzowi Dobko Kobyle z ?ar prawo lokacyjne dla miasta Tuszyn. Nowych osadników zwolniono na mocy przywileju królewskiego od wszelkich ci??arów na lat szesna?cie. Miasto lokowano na prawie magdeburskim, zapewniaj?c mu niezawis?o?? wójta i mieszczan od jurysdykcji zwierzchniej w?adzy wojewody, kasztelana, czy starosty.

   Tuszyn powsta? jako miasto otwarte, przeznaczone do celów handlowych, z nadanymi przywilejami lokacyjnym i handlowym, pozwalaj?cymi na organizowanie targów i jarmarków. Tradycja ?owów przetrwa?a przez nast?pne dziesi?ciolecia - zje?d?a? do Tuszyna król Kazimierz Jagiello?czyk przyjmowany przez ówczesnego starost? S?dzisza w 1463 r. i pó?niej w 1472 i 1492. Wiek XV sta? si? dla Tuszyna pocz?tkiem w?drówki z r?k jednego w?a?ciciela do drugiego. Zapocz?tkowa? j? król Jan Olbracht, potrzebuj?cy pieni?dzy na wypraw? wo?osk?. Uzyska? je zastawiaj?c królewszczyzn? piotrkowsk? i tuszy?sk? Aukutowi z Pniewa. Trwaj?ce blisko trzy stulecia zmiany w?a?ciciela nie mia?y wp?ywu na ustrój wewn?trzny miasta - zarz?d nadal nale?a? do wójtów.

   Pr??ny rozwój miasta zosta? zahamowany przez najazd szwedzki 1655 roku - miasto ograbione i spalone. Ocala?o tylko kilka domów. Przez nast?pne stulecie Tuszyn walczy? z kryzysowym zastojem - wyszed? z niego dopiero pod koniec XVII wieku. wraz z nap?ywem nowych osadników, g?ównie ?ydów. Przeprowadzona w 1782 roku inwentaryzacja wykaza?a, ?e przy rynku i 9 ulicach sta?o 111 drewnianych, zamieszkanych domów, 8 pustych. 47 parcel by?o nie zabudowanych, miasto mia?o dwa ko?cio?y. Liczba mieszka?ców wynosi?a 450. Trudnili si? oni rolnictwem, rzemios?em i handlem. Miasto zaliczano do jednego z wi?kszych, obok Piotrkowa i Wolborza. Pe?ny renesans miasta przypada na pocz?tek wieku XIX, kiedy to odbywa?o si? 12 jarmarków rocznie, na które zje?d?ali kupcy ze ?l?ska, Mazowsza i Wielkopolski. Nap?yw ludno?ci podczas targów przewy?sza? czasami dwukrotnie ilo?? sta?ych mieszka?ców. Powodowa?o to wzmo?on? imigracj? ludno?ci rzemie?lniczej, szczególnie pochodzenia niemieckiego. Ten szczytowy okres uprzemys?owienia miasta trwa? w latach 1844-1848 - w latach pi??dziesi?tych nast?pi?o za?amanie o?ywienia przemys?owego i pocz?tek silnej imigracji ludno?ci do pobliskiej ?odzi. Spis ludno?ci Tuszyna przeprowadzony w roku 1860 wykaza? ogó?em 1860 mieszka?ców, w tym 1136 katolików i 682 ?ydów.

Wielkim prze?yciem dla miasta sta? si? rok 1863 kiedy to tuszy?ski ?awnik Tomasz Zdzienicki zorganizowa? oddzia? partyzancki i w??czy? si? do walk zbrojnych Powstania Styczniowego. Jako kar?, po jego zd?awieniu, w??czono Tuszyn do spisu 300 miast i miasteczek zdegradowanych nakazem carskim z 19 maja 1870 roku do roli osad lub wsi. Stan gospodarczy miasta nie budzi? w ówczesnym okresie ?adnych zastrze?e? - sk?ada?o si? ono z dwóch rynków: starego i nowego, cz??ciowo zabrukowanego, istnia? magistrat, poczta, apteka, szko?a elementarna, remiza stra?acka, ko?ció?, bo?nica, szpital ?ydowski.

   Tuszyn odzyska? prawa miejskie dopiero 13 lipca 1924 roku. W 1921 roku samorz?d wydzier?awi? ziemi? doktorowi Stanis?awowi Justmanowi z ?odzi, w celu wybudowania sanatoriurn przeciw gru?liczego, które po up?ywie 60 lat mia?o przej?? na w?asno?? osady. Czynione by?y próby nadania Tuszynowi rozg?osu, jako miejscowo?ci leczniczo-wypoczynkowej. Przypomniano wówczas wydarzenie z 1827 roku, kiedy to wykryto na tym terenie ?ród?a wody mineralnej. Sanatorium Przeciw gru?licze zosta?o otworzone w 1928 roku i jego dzia?alno?? przetrwa?a do dzi?. Specjalistyczny Szpital Gru?liczy i Chorób P?uc w Tuszynie jest jednym z wi?kszych tego typu placówek w Polsce, a specyficzny mikroklimat terenów na których jest po?o?ony ma znacz?cy wp?yw na jego efektywno?? leczenia. Równie? w 1928 roku rozpocz??o dzia?alno?? miasto - las. Wybudowane wed?ug projektu in?. Andrzeja Kortasiriskiego. Sanatoria i prywatne domy letniskowe po?o?one w?ród naturalnego lasu sosnowego stanowi?y przez ca?y okres mi?dzywojenny zaplecze wypoczynkowe dla pr??nie rozwijaj?cej si? ?odzi. Nazwano je Tuszyn - Las i w??czono, jako dzielnic?, w granice miasta Tuszyn.

   Lata okupacji hitlerowskiej zmieni?y struktur? demograficzn? miasta - ludno??, pochodzenia ?ydowskiego wywieziona zosta?a do getta w Piotrkowie Tryb. Nowe podzia?y administracyjne po drugiej wojnie ?wiatowej, sprawi?y, ?e sta?o si? ono cz??ci? sk?adow? województwa piotrkowskiego.